Deodato Arellano
Si Deodato Arellano (De·yo·dá·to A·rel·yá·no) ay isang patriyotang Filipino, isa sa mga tagapagtatag ng Katipunan, at naging pangulo nito.
Ipinanganak siya sa Bulacan kina Juan at Mamerta de la Cruz. Pinalitan ng pamilya ang kanilang apelyido bilang Arellano nang ideklara ng pamahalaang Espanyol noong 1849 na palitan ng mga katutubo ang kanilang apelyido alinsunod sa mga nakalagay sa direktoryo ng Madrid.
Nag-aral siya ng bookkeeping sa Ateneo Municipal de Manila at kalaunan ay nagtrabaho bilang katulong na klerk sa Maynila. Ikinasal siya kay Hilaria del Pilar, kapatid ni Marcelo H. del Pilar.
Kasama ng mga del Pilar, siya ay naging aktibong mason. Naging tagakalap siya ng salapi para sa mga Filipino sa Espanya nang kinailangan ni Marcelo H.del Pilar na tumakas patungong Espanya dahil sa pinaghihinalaang mga subersibong artikulo na lumabas sa Diariong Tagalog.
Noong 1892, sumama siya sa La Liga Filipina, na itinatag ni Jose Rizal nang magbalik sa bansa. Naging kalihim siya ng samahan.
Noong 7 Hulyo 1892, nang ideklara ang pagpapatapon kay Rizal sa Dapitan, itinatag niya kasama sina Andres Bonifacio, Ladislao Diwa, Teodoro Plata, Valentin Diaz, at Jose Dizon ang Katipunan.
Inihalal siya bilang unang pangulo ng Katipunan. Nang sumiklab ang Himagsikan noong Agosto 1896, nagpunta si Arellano sa Bulacan upang sumama sa brigada ni Gregorio del Pilar.
Nakipaglaban din siya sa Bulacan noong Digmaang Filipino-Amerikano. Nagkaroon siya ng tuberkulosis habang nakikipagdigma sa Cordillera. Inilibing siya sa La Trinidad, Benguet.
Pinagmulan: NCCA Offiicial | Flickr
Mungkahing Basahin:
No Comment to " Deodato Arellano "