Si Licerio Geronimo (Li·sér·yo He·ró·ni·mó) ay isang heneral na rebolusiyonaryo at bayani ng Labanang San Mateo sa Rizal noong Digmaang Filipino-Amerikano. Sa naturang labanan, napatay ng kaniyang pangkat na Tiradores de la Muerte si Heneral Henry Lawton ng puwersang Amerikano.


Tubong-Sampaloc, Maynila, lumipat ang kaniyang pamilya sa Montalban, Rizal. Tinulungan niya ang kaniyang biyudang ina na magbenta ng panggatong at ilang produktong kahoy para sa kanilang kabuhayan. Hindi siyá nagkaroon ng pormal na pag-aaral at mag-isang natutong magbasa at magsulat.


Sinasabing ipinakilala siya ng kaniyang lolo kay Andres Bonifacio. Naging kasapi siya ng Katipunan at itinalagang pinuno sa Wawa, Montalban. Humanap siyá ng mga bagong kasapi ng organisasyon sa San Mateo at Marikina, Rizal.


Noong Agosto 30, 1896, kasama siya sa grupong umatake sa imbakan ng pulbura sa San Juan del Monte. Binuo niya ang kaniyang puwersa sa Montalban, San Mateo, at Marikina at nagsilbi sa ilalim ni Heneral Francisco Makabulos sa San Rafael, Bulacan at pagkatapos ay kay Heneral Mariano Llanera sa mga operasyong militar sa bayan ng San Miguel de Mayumo, Bulacan at Cabanatuan, Nueva Ecija. Kasama din siya sa Labanang Bundok Purog noong 1897 at tumalo sa malaking puwersang Espanyol.


Nang mamatay si Bonifacio noong 1897, ginawa siyáng heneral ng dibisyon ng mga rebolusyonaryo ng Rizal. Noong Digmaang Filipino-Amerikano, itinalaga siyá ni Heneral Antonio Luna bilang komandante heneral ng ikatlong sonang militar ng Maynila.


Sa Labanang San Mateo noong 19 Disyembre 1899, napatay ng grupo niya si Heneral Henry W. Lawton at 13 pang opisyal na Amerikano. Noong 12 Hulyo 1900, kinilala siyá ni Heneral Mariano Trias bilang hepe superyor ng pinagsanib na ikalawa at ikatlong mga sona ng Maynila. Matapos ang isang buwan, naging pinunòng militar siya ng distrito ng Morong.


Nang madakip ng mga Amerikano si Aguinaldo noong 1901, sumuko kay Col. J Milton Thompson at sa 42 Regiment of Infantry si Heneral Geronimo kasama ang anim na opisyal at 40 sundalo sa San Mateo.


Sumumpa siya kasama ang kaniyang grupo ng pagkilála sa Estados Unidos. Nagtrabaho siya pagkaraan sa ilalim ng Estados Unidos bilang inspektor sa Philippine Constabulary. Bahagi rin siyá ng grupong tumalo kay Heneral Luciano San Miguel.


Ipinangalan sa kaniya ang isang barangay at paaralang sekundarya sa Rodriguez, Rizal at isang paaralang elementarya at kalye sa Sampaloc, Maynila.


Pinagmulan: NCCA Official | Flickr


Mungkahing Basahin: