On
Isabelo de los Reyes: Ama ng Unyonismo sa Filipinas


Si Isabelo de los Reyes ay isang peryodista, lider obrero, politiko, at kinikilalang “Ama ng Unyonismo sa Filipinas.”


Dahil sa kaniyang mga isinulat at aktibismong pang-obrero, itinuturing din siyang “Ama ng Sosyalismong Filipino.” Isa siya sa mga nagtatag ng kauna-unahang malayang simbahang Filipino, ang Iglesia Filipina Independiente o Simbahang Aglipay.


Isinilang siya noong 7 Hulyo 1864 sa Vigan, Ilocos Sur kina Elias de los Reyes at ang kilalang makatang Ilokana na si Leona Florentino.


Matapos mag-aral sa seminaryo ng Vigan, pumasok siya sa Colegio de San Juan de Letran at nagtapos ng batsilyer sa sining. Nagpakadalubhasa siya sa Unibersidad ng Santo Tomas sa batas sibil, batas penal, at mga wikang banyaga.


Bilang peryodista, itinatag niya ang pahayagang El Ilocano noong 1889 at inilathala noong 1894 ang El Municipio Filipino. Naging patnugot din siya ng Lectura Popular noong 1890.


Pinaghinalaan siyang kasapi ng Katipunan at dinakip ng mga Espanyol noong Enero 1897. Pagkaraan ng dalawang buwan ay ipinatapon siya at ikinulong sa bartolina ng Castillo de Montjuich sa Barcelona, Espanya.


Dahil sa Kasunduang Biyak-na-Bato, nakalaya siya noong 14 Disyembre 1897. Pagbalik niya sa Filipinas noong 1 Hulyo 1901, naging aktibo siya sa kilusan sa paggawa.


Itinatag niya ang Union Obrera Democratica, ang unang unyon ng mga manggagawa sa bansa, at nahalal na tagapangulo nito.


Noong 3 Agosto 1902, pinamunuan niya sa tulong ni Pascual H. Poblete ang pagtatatag ng isang simbahang malaya mula sa Santo Papa at Simbahang Romano Katoliko, ang Iglesia Filipina Independiente.


Hinirang niya ang kapuwa Ilokanong si Gregorio Aglipay upang maging unang obispo nito. Naging aktibo naman siya sa politika at noong 1905 ay itinatag niya ang Partido Republicano.


Nahalal siyang konsehal ng Maynila (1912-1919) at naging senador ng Ilocos (1922-1928). Nang magkasakit sa puso noong 1929, ipinasiya niyang mamahinga na lamang at tumiwalag sa politika.


Namatay siya noong 10 Oktubre 1938.


Pinagmulan: NCCA Official | Flickr


Mungkahing Basahin: