Sino si Ang Kiukok?


Si Ang Kiukok (Ang Ki·yú·kok) ay hinirang na Pambansang Alagad ng Sining para sa Sining Biswal noong 2001. Kinikilala siyang pangunahing modernistang pintor sa Pilipinas.


Ang likhang Kiukok ay may matingkad na partikularidad sa estilo, disenyo, at pamamaran. Mayroon itong tiyak na kaisahan, identidad na biswal, at sistema ng metapora kaya ang mga obra niya ay kagyat na nakikilala.


Tanyag sa kaniyang mga ekspresyonistang rendisyon ang karaniwang mga bagay-bagay gaya ng aso, pusa, isda, kalansay, tinik, sabong, basurang pabrika, barb wayr, gayundin ang mga kadalasang tema sa sining na magina, magsing-irog, hubad na katawan, at krusipiho.


Sinasabing nagpapahiwatig ng maiigting na damdamin, tulad ng pusok, dahas, hinagpis, pagpapakasakit, at linggatong ang kalakhan ng mga larawang ipininta ni Kiukok. Mga imaheng karima-rimarim at kagila-gilalas ang mahalagang bahagi ng kaniyang mga pinta. Matingkad ang mga kulay, marahas ang hagod ng pinsel, siksik at makipot ang mga espasyo, dinamiko at tensiyonado.


Mababanaag ang pagsasanib ng impluwensiyang kubismo, ekspresyonismo, at surealismo sa kaniyang mga likha. Ang mga tauhan sa kaniyang mga pintura ay mga payaso, magbubukid, manggagawa, at mangingisda. Madalas niyang itinatampok ang tema ng pagkakabitag at pagpupumiglas.


Mahalagang bahagi ng mga obra ni Kiukok ay ang serye ng krusipiho. Malayo sa taimtim o realistikong kopya ng importanteng sagisag na ito ng Katolisismo, sa sining ni Kiukok ay naging mabisang pagpapahayag ng pighati at pagpapakasakit ang krusipiho. Naging mabisang behikulo ito sa sining na nakagigitla, umaantig, at sa proseso ay nagmumulat.


Hagip ng sining ni Kiukok ang konteksto ng pasismo ng batas militar. Sinagisag ito sa kaniyang mga sundalong unipormado at may aserong helmet na mabalasik at sumisinghal. Ipinahihiwatig sa kaniyang mga pigurang hubo’t hubad ang paghuhumiyaw, ang pagkalugmok, at pagalpas.


Sina Vicente Ang at Chin Lim, mga migranteng Tsino na nanahanan sa Lungsod Davao, ang kaniyang mga magulang. Nagtapos siya ng digri sa sining sa UST (1952- 1954). Si Vicente Manansala ay isa sa kaniyang mga naging guro. Kaya naman mababanaag ang impluwensiya ng kubismo ni Manansala sa kaniyang mga naunang pintura.


Kinatawan niya ang Filipinas sa maraming internasyonal na pagtatanghal pansining sa Asia kayâ naman ang kaniyang mga gawa ay isa sa mga mas kilala sa bahaging ito ng daigdig.


Nagtamo na si Kiukok ng mga gawad mula sa Arts Association of the Philippines (AAP), pambansang patimpalak sa sining ng Shell, National Museum of Modern Art sa Hawaii, at Sentrong Pangkultura ng Pilipinas. Kinilala rin siyang Outstanding Overseas Chinese (1961) at pinagkalooban ng Araw ng Maynila Award.


Pinagmulan: NCCA Official | Flickr


Mungkahing Basahin: